Makadirio ya Mapato na Matumizi ya Ofisi ya Waziri Mkuu kwa Mwaka wa Fedha 2024/2025

NAIBU WAZIRI, OFISI YA RAIS, MENEJIMENTI YA UTUMISHI WA UMMA NA UTAWALA BORA: Mheshimiwa Naibu Spika, nami nianze kwa kumpongeza sana Mheshimiwa Rais kwa kazi nzuri ambayo anaendelea kuifanya. Pili, nampongeza msaidizi wake Mheshimiwa Waziri Mkuu pamoja na wasaidizi wote waliopo katika ofisi yake wakiongozwa na dada yetu shupavu, Malkia wa Nchi ya Ruvuma, Mama yetu Mheshimiwa Jenista Mhagama pamoja na ndugu yangu, rafiki yangu, Mheshimiwa Deo Ndejembi. Kwa kweli, kazi nzuri inafanyika na sisi tunaendelea kuwaombea kwa Mungu. (Makofi)

Mheshimiwa Naibu Spika, katika kuchangia Hotuba ya Bajeti ya Mheshimiwa Waziri Mkuu michango nane imeelekezwa katika Wizara yetu na hasa katika eneo la utumishi na pia katika eneo la Mfuko wa Kunusuru Umaskini (TASAF). Katika hii michango nane, saba ilielekezwa moja kwa moja katika eneo la utumishi, lakini mmoja ambao ulichangiwa na dada yangu Mheshimiwa Neema Kichiki Lugangira, uliekezwa katika eneo la TASAF. (Makofi)

Mheshimiwa Naibu Spika, pamoja na mambo mengine, naomba nianze kwa kuwashukuru sana wale wote ambao walitoa ushauri na sisi, kama Serikali, tumeuchukua ushauri wao na tutakwenda kuufanyia kazi. Katika watu waliotoa ushauri nawatambua wanne, akiwemo mjomba wetu Mheshimiwa Daimu Iddi Mpakate na wengine waliopata nafasi ya kuchangia Hotuba hii ya Mheshimiwa Waziri Mkuu.

Mheshimiwa Naibu Spika, Mbunge Neema Lugangira alitaka kujua Serikali ina mkakati gani katika kuhakikisha kwamba, inaendelea kutambua na kuwasajili watu wanaoishi katika kaya maskini wanaostahili kunufaika na Mradi wa TASAF.

Mheshimiwa Naibu Spika, napenda kulihakikishia Bunge kwamba, Serikali imeendelea kufanya hivyo. Nataka nilikumbushe Bunge kwamba, katika Awamu ya Kwanza ya Utekelezaji wa Mradi wa TASAF utambuzi ulifanyika katika wilaya tatu ambazo ndiyo zilitekeleza mradi huu. Baada ya mafanikio yaliyopatikana na changamoto zilizojitokeza katika awamu ya kwanza, Serikali imeendelea kuboresha utaratibu wa utambuzi na sasa Wabunge wanaweza kushuhudia kwamba, katika awamu ya kwanza tuliweza kutambua watu kwa 70% ya makazi yao. Sasa hivi mradi huu umefikia 100% ambapo vijiji vyote, mitaa yote na shehia zote zimeingizwa ndani ya mradi na mambo yanakwenda vizuri sana.

Mheshimiwa Naibu Spika, tathmini ya hali ya walengwa waliodumu kwenye mpango huu katika kipindi cha kwanza imefanyika kwa lengo la kuwabaini walengwa ambao wameimarika kiuchumi na kuwafanyia graduation, ikiwa ni katika utaratibu wa kuwaondoa ili wengine ambao wanatakiwa waingie nao tuwaingize katika kutimiza lengo la mapambano ya kuondoa umaskini.

Mheshimiwa Naibu Spika, pamoja na hilo pia, nataka nitambue mchango mzuri wa Mheshimiwa Dkt. Thea Medard Ntara ambaye, ushauri wake umelenga katika kuboresha mishahara ya watumishi wa vyuo vikuu ili kuendana na majukumu yao. Nalihakikishia Bunge lako pamoja na wananchi wanaotusikiliza kwamba, Serikali imeendelea kuboresha mishahara ya walimu wa vyuo vikuu pamoja na watumishi wengine kwa kadri ya uwezo wa Serikali kibajeti unavyoruhusu. Katika kufanya hivyo, taratibu za kimsingi na miongozo ya kiutumishi imeendelea kuwa ndio kiongozi mkuu katika kufanya uhakiki wa mambo haya.

Mheshimiwa Naibu Spika, Mheshimiwa Mbunge Athuman Almas Maige naye ameomba Serikali iendelee kuboresha Sheria za Kazi ili kuendana na mabadiliko ya teknolojia na mazingira ya kufanyia kazi. Napenda kumhakikishia Mheshimiwa Mbunge kwamba, pamoja na kazi nzuri ambayo imeendelea kufanywa na Ofisi ya Waziri Mkuu, kazi ya kuendelea kuangalia mifumo na taratibu za Sheria ya Kazi, ili kuendana na taratibu za sasa, sisi kama Ofisi ya Rais, Utumishi tumeendelea nayo. Tunaangalia na kupitia miongozo na Sheria mbalimbali zilizopo za utumishi wa umma ili ziendane na matakwa ya Sheria ya Kazi na kuondoa vilio ambavyo vimekuwepo mara kwa mara kwa watumishi wetu hasa linapofika suala la kupandishwa madaraja na kuweka vizuri mambo ya mishahara.

Mheshimiwa Naibu Spika, namshukuru pia Mheshimiwa Mbunge Nicholaus Ngassa ambaye ametumia nafasi yake kuishauri Serikali iangalie mifumo mizuri ya uhamisho wa watumishi ili kuweka vipindi vizuri vya kushughulikia masuala ya utumishi. Nataka kumhakikishia Mheshimiwa Mbunge kwamba, kipindi maalum cha miaka mitatu kama kilivyowekwa kwa ajili ya watumishi wetu kimeendelea kuangaliwa, lakini Sheria hiyo ya miaka mitatu haimbani mwajiri kumhamisha mfanyakazi endapo mazingira yaliyopo yanakwamisha utendaji wa kazi.

Mheshimiwa Naibu Spika, Serikali imeendelea kushughulikia masuala ya kiutumishi kwa kupitia njia mbalimbali za kimtandao. Kwa sasa matatizo yote ya kiutumishi yamewekewa siku 30 yaweze kushughulikiwa na kukamilika ili kuondoa kero za watumishi wetu.

Mheshimiwa Naibu Spika, nishukuru mchango mzuri uliotolewa na Mheshimiwa Japhet Ngailonga Hasunga ambaye ameikumbusha Serikali iendelee kuboresha maslahi ya watumishi wake, hasa katika Sekta ya Umma na Binafsi ili kuongeza ufanisi katika utekelezaji wa majukumu.

Mheshimiwa Naibu Spika, namhakikishia Mheshimiwa Hasunga kwamba, hii Serikali ni pana, lakini Ofisi ya Rais inayosimamia Sekta ya Umma imeendelea kuangalia maslahi ya watumishi na kuyawekea msisitizo mkubwa. Kwa mfano, katika mwaka wa fedha 2022/2023, Serikali ilipandisha kima cha chini cha mshahara hadi kufikia 23%. Watumishi wote waliongezewa mishahara kwa viwango tofauti kadri bajeti ilivyoruhusu.

Mheshimiwa Naibu Spika, katika kuweka kumbukumbu sawasawa, mwezi Julai, 2022, Serikali ilihuisha Waraka wa Posho ya Kujikimu kwa Safari za Kazi za Ndani na Waraka wa Posho za Kufanya Kazi kwa Muda wa Ziada. Mpaka sasa tunapozungumza, kwa upande wa Taasisi za Umma, Serikali imeendelea kuidhinisha mipango ya motisha ili kuwawezesha Watumishi wa Umma katika Taasisi za Umma kuweza kujikimu vizuri.

Mheshimiwa Naibu Spika, Mheshimiwa Anastazia Wambura ametaka kuona Serikali inaweka mikakati ya kupunguza uhaba wa walimu nchini, ili kuendana na mitaala mipya ya elimu. Serikali imeendelea kufanya zoezi hilo na katika kutatua changamoto hiyo watumishi katika Sekta ya Umma wameendelea kuajiriwa na pia tumeendelea kuboresha mishahara yao ili iwe kama motivation kwa watumishi wetu wote Serikalini. Kwa mfano, katika mwaka wa fedha 2023/2024, Serikali imeajiri walimu 10,505 ili kupunguza changamoto ya upungufu wa walimu.

Mheshimiwa Naibu Spika, nalihakikishia Bunge lako kwamba, kabla ya mwaka huu wa fedha kumalizika kazi hii itakuwa imekamilika. Katika mwaka ujao wa fedha ambapo bajeti yake tutaiwasilisha mbele yako hivi karibuni wiki hii, Serikali imetenga nafasi 10,590 za ajira mpya kwa ajili ya Kada ya Elimu ambayo nina hakika kwa asilimia kubwa inakwenda kutatua kero zilizo katika eneo hili hasa ya walimu, lakini pia katika maeneo mengine ndani ya ya halmashauri mbalimbali nchini.

Mheshimiwa Naibu Spika, pamoja na michango mizuri iliyosemwa, nawahakikishia Waheshimiwa Wabunge, hasa waliochangia katika eneo hilo la utumishi kwamba, Serikali itaendelea kuangalia masuala ya kiutumishi na pia Mheshimiwa Rais ameeleza nia yake ya dhati wakati alipokuwa analihutubia Bunge. Katika kipindi hiki cha miaka mitano Serikali itaendelea kuhakikisha kwamba, maslahi ya Watumishi wa Umma yanaendelea kufanyiwa kazi katika kuyaboresha.

Mheshimiwa Naibu Spika, baada ya kusema haya ambayo yalielezwa au yaliombwa na Waheshimiwa Wabunge, tuyatolee maelezo, naomba kuunga mkono hoja. Ahsante sana. (Makofi)