Makadirio ya Mapato na Matumizi ya Wizara ya Maliasili na Utalii kwa Mwaka wa Fedha 2024/2025

MHE. MOSHI S. KAKOSO: Mheshimiwa Mwenyekiti, nashukuru kunipa nafasi ya kuchangia Hotuba ya Waziri ya Wizara ya Maliasili na Utalii. Naipongeza Serikali kwa jitihada ambazo zinafanywa ambazo zimekuwa za kuleta mafanikio makubwa sana hasa kwenye Sekta ya Utalii; tunawapongeza sana. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, mimi nazungumzia mazingira ya migogoro kati ya Pori la Msitu wa Tongwe Mashariki na Halmashauri ya Wilaya ya Tanganyika ambao ndio wamiliki wa huo msitu. Mheshimiwa Waziri unaujua vizuri mgogoro huu na tulikuwa tunategemea kabisa kwamba ungekuwa umefanya jitihada za karibu kumaliza huu mgogoro ili wananchi wa Wilaya ya Tanganyika waweze kunufaika. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, kuchelewa kwa kutokutoa maamuzi ya haraka, kumefanya eneo hilo ambalo lina mgogoro kuingia hasara karibu ya thamani ya shilingi 30,000,000,000 tumezipoteza kwa sababu ya mgogoro uliopo. Kama unavyofahamu Mheshimiwa Waziri, Wilaya ya Tanganyika inavuna carbon credit na imekuwa wilaya ambayo ni ya mfano katika nchi yetu. Wewe mwenyewe unafahamu, karibu halmashauri 50 zimekuja kujifunza huko. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, Mheshimiwa Waziri wa Mazingira, juzi alikuwepo, ameshuhudia maendeleo makubwa sana ambayo yapo kwenye vijiji vile nane ambavyo vinapata carbon credit. Nakuomba sana Mheshimiwa Waziri, uje na majibu ili tuweze kumaliza mgogoro huu ambao kimsingi ukiumaliza, utakuwa umewasaidia wananchi karibu vijiji 32 watanufaika kwenye misitu inayozunguka maeneo hayo karibu na vijiji hivyo. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, eneo lingine ni ushauri kwa Serikali. Mheshimiwa Waziri, tumejielekeza sana kwenye Sekta ya Utalii, jambo ambalo ni jema. Nawaomba sana, ili tuweze kukuza utalii, matangazo ni muhimu sana katika nchi yetu. Utalii mahali popote pale ambapo umetangazwa kwa kina, umetoa faida kubwa na tija kubwa kwa nchi zilizofanya hivyo. Kwa hiyo elekezeni nguvu kuweka matangazo ya Kimataifa ambayo yatatangaza hifadhi tulizonazo na zitaleta fedha za kifgeni. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, jambo lingine, Mheshimiwa Waziri, nawaomba Wizara muelekeze nguvu sasa kuitumia rasilimali tuliyonayo hasa misitu tunayomiliki, tuweze kuvuna carbon credit. Mheshimiwa Waziri, tuna misitu yenye hekta 48,000,000 kwa nchi nzima. Hii misitu haijafanya kazi ya aina yoyote ambayo tungeweza kupata faida kama nchi. Mimi naamini, kama Serikali itakuwa ina nia ya dhati, hata kodi tunazokuwa tunaongeza kwenye vinywaji, tusingekuwa tunaelekea huko kwenda kudai kodi hizo kwa wananchi. (Makofi)
Mheshimiwa Mwenyekiti, tuna rasilimali ambazo naamini tukiwekeza kwa kiwango kikubwa sana, tuna nafasi ya kupata kati ya shilingi 10,000,000,000,000 au zaidi kupitia kwenye misitu kwa idadi ya misitu tuliyonayo. Inawezekana Waheshimiwa Wabunge wasilielewe hili na wakaona kama miujiza, lakini huo ndiyo ukweli. Zipo nchi ambazo zinanufaika kupitia uvunaji wa carbon credit, wao wamenufaika sana. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, kwa hiyo naomba na kuishauri Serikali, iwekeze kwenye eneo hili, tuweze kubadilisha Sheria ambazo ni vikwazo vinavyoweza vikatufanya tukakosa kupata hizo fedha. Ni matumaini yangu ushauri huu mtaufanyia kazi. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, eneo lingine, namuomba sana Mheshimiwa Waziri aje atusaidie. Tuna mgogoro kati ya wawekezaji ambao wanafanya shughuli za uwindaji kwenye Msitu wa Nkamba. Sisi Msitu wa Nkamba tumepakana na Msitu Msitu wa Luwafi. Muwekezaji yule anaenda kulipa mapato kwenye Msitu wa Luwafi ambao uko Mkoa wa Rukwa, lakini uvunaji anafanya kwenye eneo la Wilaya ya Tanganyika. Naomba hili, mtupatie mapato yetu ambayo ni stahiki ya Wilaya ya Tanganyika. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, jambo lingine, kwenye mkoa wetu sisi, tuna Hifadhi ya Katavi. Hifadhi ya Katavi haijatangazwa ipasavyo. Tuna wanyama wakubwa pengine kuzidi wale ambao tunawaona kwenye Hifadhi ile ya Mikumi. Mfano tembo, tunao mpaka tembo ambao ni wakubwa sana na tuna twiga mweupe yupo kule Katavi. Sasa, hawajaweza kuitangaza hii hifadhi na matokeo yake inatumia rasilimali kubwa kutoka kwenye hifadhi nyingine ili kuendesha ile hifadhi. Naomba hili muweze kulifanyia kazi. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, ninaunga mkono hoja na naomba sana Mheshimiwa Waziri atakapokuwa anahitimisha, aje na majibu sahihi juu ya mgogoro wa Msitu wa Tongwe Mashariki.