Taarifa ya Hali ya Uchumi wa Taifa kwa Mwaka 2023 na Mpango wa Maendeleo wa Taifa kwa Mwaka wa Fedha 2024/2025 na Makadirio ya Mapato na Matumizi ya Serikali kwa Mwaka wa Fedha 2024/2025.

MHE. KHADIJA S. TAYA: Mheshimiwa Naibu Spika, nakushukuru sana kupata fursa ya kuchangia bajeti kuu. Kwanza naomba nimshukuru Mwenyezi Mungu kwa uhai na uzima aliotupa, pili naomba nimshukuru Mheshimiwa Rais, nikupongeze Mheshimiwa Rais, Mama yetu Dkt. Samia Suluhu Hassan kwa kazi zote ambazo umefanya, umeapa kushughulikia watanzania na kweli tunaona nia yako thabiti.

Mheshimiwa Naibu Spika, niwapongeze Mawaziri wake pamoja na watendaji wote kwa kazi nzuri ambazo kusema kweli mnafanya, ambapo mnaleta maendeleo katika nchi yetu na tumeona baadhi ya mifano mizuri ya Mawaziri ambao wanachukua maamuzi magumu sana lakini yote kwa ajili ya wananchi wao. Kwa hiyo, niipongeze Serikali ya Mama Samia, nipongeze Awamu ya Sita ya Mama Samia Suluhu Hassan, Rais wetu kipenzi. (Makofi)

Mheshimiwa Naibu Spika, Bunge lako Tukufu, Wabunge wako hawa wana uchungu, wanazungumza vitu vizuri wanatengeneza hoja nzuri za kupata mapato, tunatengeneza sheria humu ndani, tunatengeneza bajeti na tunapitisha bajeti. Hii yote ni kwa sababu ya wananchi ambao ndiyo wametupa kibali cha kuja kwenye nyumba hii. (Makofi)

Mheshimiwa Naibu Spika, mimi nasema sisi ni wenye bahati sana, tuna bahati kwa sababu tumepata kuweza kufanya kazi, kazi ambayo ukiifanya vizuri utasifiwa na binadamu, lakini ukiifanya vizuri zaidi utaweza kupata thawabu kwa Mwenyezi Mungu ambaye ametuumba sisi wanadamu wake. Hilo ni jukumu kubwa sana lakini ni bahati kubwa sana na kuwa mtumishi wa umma na wewe una-responsibility the same kama Mbunge ambaye yupo kwa ajili ya wananchi wake.

Mheshimiwa Naibu Spika, kama nilivyosema mwanzo, hawa Wabunge wako wanapitisha, Bunge hili linapitisha bajeti, bajeti kwa ajili ya wananchi. Tunawapa thamani au tunawapa watu ambao wanaenda kusimamia hizi hela zifanye kazi. Juzi tumesikia pale Arusha kwa Kaka yangu RC Makonda ambaye pia anafanya kazi nzuri, tumesikia kuna pesa ambazo zinaenda lakini hazifanyiwi kazi.

Mheshimiwa Naibu Spika, kazi yetu sasa hapa ni nini, tunajukumu gani? Jukumu letu tushauri Serikali kitengo kile cha tathmini au monitoring and evaluation peke yake chini ya Waziri Mkuu bado naona hakitoshi, kwa sababu hiki kitengo hakina pesa ya kutosha. Kwa nini sasa tusitengeneze sheria ya kutengeneza mamlaka kamili ambayo hiyo mamlaka itaweza kuijisimamia kuanzia juu mpaka kwenye Halmashauri huku chini tukaweza kuzisimamia vizuri pesa zetu?

Mheshimiwa Naibu Spika, nafahamu kuna CAG ambaye anakuja baada tatizo limeshatokea. Kwa nini tusitengeneze mfumo mzuri, tunafahamu pesa kiasi gani imeengia Dodoma Mjini, ipo kwa malengo gani, kwa hayo malengo sasa tuone hiyo pesa inaenda kweli kwenye hilo eneo na je, zile criteria ambazo zimewekwa na wataalam wetu zinafuatwa? Unaenda hospitali katika vituo vya afya wamejenga tiles kabla ya kile kituo hakijatumika, tiles zimeanza kuonesha unyevu unyevu wa maji.

Mheshimiwa Naibu Spika, tunapoteza zile pesa ambazo tunazipitisha hapa lakini tunawalipisha kodi wananchi wetu. Tuangalie namna gani ya kuleta mamlaka rasmi ya kuhakikisha hizi pesa ambazo tunazitenga hapa zinaenda kufanya kazi inayotakiwa kufanya na zinaenda kusimamiwa inavyotakiwa kusimamiwa. Hili ni jukumu letu Wabunge tuhakikishe tunaleta hii sheria na tuitetee kwa nguvu yetu yote ili mamlaka rasmi ya tathmini na ufuatiliaji iweze kuundwa. (Makofi)

Mheshimiwa Naibu Spika, nitakuwa mchoyo wa fadhila kama sijaishukuru Serikali ya Mama Samia. Juzi nizumezungumza masuala ya mtoto na mauaji ya watu wenye ualbino, Serikali imesikia, Mama Samia ametoa pole, Mheshimiwa Waziri Mkuu kaja hapa na mikakati mizuri ya kuondoa shida ya watu wenye ulemavu. Nasema ahsante sana Mama Samia, Nasema ahsante sana Mheshimiwa Waziri Mkuu lakini naomba kusisitiza mambo ambayo tumeyapanga, mikakati ambayo tumeipanga tuende kutekeleza na twende kuwakumbusha wananchi wetu huku chini kulinda watu wenye ualbino, lakini kuhakikisha tunaondoa zile hali za watu kuwa na uwoga. (Makofi)

NAIBU SPIKA: Ahsante Mheshimiwa kengele yako ya pili.

MHE. KHADIJA S. TAYA: Ahsante Mheshimiwa, Daah! muda mfupi sana.