Taarifa ya Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Sheria Ndogo kuhusu Uchambuzi wa Sheria Ndogo zilizowasilishwa Bungeni kwenye Mkutano wa Kumi na Nne na Mkutano wa Kumi na Tano, pamoja na Taarifa za Utekelezaji wa Maazimio ya Bunge kuhusu Sheria Ndogo zilizowasilishwa Bungeni kwenye Mkutano wa Kumi na Mbili na Mkutano wa Kumi na Tatu

MHE. ABDALLAH D. CHIKOTA: Mheshimiwa Naibu Spika, nakushukuru kwa kunipa nafasi. Ninampongeza Mwenyekiti kwa uwasilishaji wa taarifa yetu vizuri. Pia, ninaungana na wenzangu kuipongeza Serikali kwa jinsi inavyosimamia maagizo ambayo yanatolewa na Wizara. Kipekee naipongeza Ofisi ya Waziri Mkuu, Sera, Uratibu na Bunge, ya Mheshimiwa Lukuvi, kwa kazi ambayo wanaifanya. Wamekuwa wakiratibu vizuri Wizara na taasisi mbalimbali kuja kwenye Kamati ili kujibu zile dosari au hoja ambazo zimeibuliwa na Kamati.

Mheshimiwa Naibu Spika, vilevile kipekee naipongeza Ofisi ya Rais, Tawala za Mikoa na Serikali za Mitaa (TAMISEMI), kwa kazi nzuri ambayo wamekuwa wakiifanya. Kama alivyosema mchangiaji aliyepita, Makamu Mwenyekiti, kwamba huko nyuma kulikuwa na dosari kubwa sana, hivyo, nami mchango wangu utajikita kwenye Sheria Ndogo ambazo zinatungwa na Mamlaka ya Serikali za Mitaa.

Mheshimiwa Naibu Spika, huko nyuma tulikuwa na changamoto kubwa sana, lakini kwa maboresho waliyofanya kwenye regional secretariat na kile Kitengo cha Huduma za Kisheria pale TAMISEMI na kule kwenye Mamlaka za Serikali za Mitaa unaona sasa kwamba kuna maboresho mazuri ambayo yanaonekana katika utunzi wa sheria ndogo na hivyo kupunguza dosari na madhara wakati wa utekelezaji wa sheria yetu.

Mheshimiwa Naibu Spika, nafikiri kama inavyofahamika kwamba sheria zetu ndogo zinaanza kutumika kabla hazijaja Bungeni. Kwa hiyo, zikiboreshwa kule zinapunguza madhara kwa wananchi kwa sababu mwananchi wa kawaida anapoamka ofisi ya kwanza kwenda kupeleka malalamiko yake ni kwa Mkurugenzi wa Halmashauri au Mkurugenzi wa Jiji au Mkurugenzi wa Manispaa. Kwa hiyo, naipongeza TAMISEMI kwa kusimamia vizuri kitengo hicho na ni matarajio yangu kwamba wataendelea kukiboresha ili kiendelee kutoa huduma inavyotakiwa. (Makofi)

Mheshimiwa Naibu Spika, mchango wangu utajikita kwenye dosari ambazo zimeonekana kwa sheria ndogo ambazo hazina uhalisia. Mjumbe aliyemaliza kusema ametaja baadhi na mimi nitarejea kwenye Tangazo la Serikali Na. 220 na 217 ambazo ni sheria ndogo ambazo zilitungwa na Mtwara Manispaa. Kwa kweli kuna sheria nyingine ambazo zinatungwa zinakuwa kama adha kwa wananchi na hii tuliiomba hata TAMISEMI sheria kama hizo waweze kuziondoa.

Mheshimiwa Naibu Spika, sheria mojawapo, Mtwara Manispaa wameanzisha ushuru kwa ajili ya wapaa magamba ya samaki. Kwa kweli ushuru huu utakuwa ni adha kwa wananchi ambao wanafanya shughuli hiyo. Ukiangalia sana wanaofanya shughuli hiyo ni watu ambao hawana uwezo kabisa.

Mheshimiwa Naibu Spika, halafu vilevile unapokusanya ushuru angalia kwamba tunatarajia kukusanya nini. Unakusanya shilingi 200; kwa sababu hata ukipiga hesabu ile roll ya karatasi ya kutolea EFD machine unapokusanya shilingi 200, nafikiri ile karatasi yenyewe ya risiti ina gharama kubwa kuliko kinachokusanywa. Pia, akina mama, vijana na wazee wanaoshughulika na upaaji wa samaki wanapata kipato kidogo mno. Sidhani kama halmashauri sasa zimefikia hatua hii ya kukosa vyanzo vingine, tuanze kukimbizana na wapaa samaki. Kwa hiyo, naomba ushuru kama huo ambao utakuwa adha kwa wananchi na ambao hauna uhalisia, basi tuuondoe.

Mheshimiwa Naibu Spika, kitu kingine nataka nichangie ni kwamba, kuna sheria ndogo ambayo imeanzishwa na Halmashauri ya Mtwara vilevile na Mufindi, kuhusu muda wa kukusanya ushuru. Muda wa kukusanya ushuru wameweka kuanzia saa 12.00 asubuhi mpaka 2.00 usiku.

Mheshimiwa Naibu Spika, kwa sasa hivi hakuna uhalisia, kwa sababu sasa hivi kuna mabasi na kuna malori yanatembea usiku na mchana. Kwa hiyo, tusipokusanya ushuru huu, si kwamba haukusanywi, watumishi ambao siyo waaminifu wanaweza kutumia loophole hii wakachukua yale mapato badala ya kuyaingiza halmashauri, yakaingia kwenye mifuko yao.

Mheshimiwa Naibu Spika, kwa mazingira ya sasa hakuna sababu ya kuweka kigezo kama hicho, kwamba ushuru wa halmashauri ukusanywe kuanzia 12.00 asubuhi mpaka saa 2.00 usiku. Ni matarajio yangu kwamba wanaweza kukusanya kwa muda wote. Sheria za utumishi wa umma zinasema mtumishi afanye masaa manane unaweza kuwa na shift ili ushuru huu ukakusanywa kwa manufaa ya halmashauri na si kama ilivyo sasa; kwamba inaweza kukusanywa usiku na watumishi ambao si waaminifu na ikaingia kwenye mifuko yao.

Mheshimiwa Naibu Spika, huo ndio uliokuwa mchango wangu. Ninakushukuru kwa kunipa nafasi. (Makofi)