MHE. ENG. EZRA J. CHIWELESA: Mheshimiwa Spika, nashukuru kwa kunipa nafasi pia na mimi nimuulize Mheshimiwa Waziri Mkuu swali. Mheshimiwa Waziri Mkuu ni sera ya nchi yetu kwamba watu wanapotimiza umri wa miaka 18 wana-qualify kupata Vitambulisho vya Taifa. Tumeona hata kwenye Sensa iliyopita idadi ya Watanzania imeongezeka.
Mheshimiwa Spika, tunajua kwamba kuna watu kipindi kile wanaaandikisha kwa mara ya kwanza wame-qualify na umri umeongezeka na hawajaandikishwa. Pia baadhi ya maeneo ya pembezoni mwa nchi hii wananchi walio wengi hawakupata fursa ya kuandikishwa kwenye ile round ya kwanza. Kwa hiyo wengi wamekaa bila vitambulisho ilhali vitambulisho ni requirement kubwa ambayo inatumika katika kila eneo sasa hivi ambalo wananchi wamekuwa wanahusushwa.
Je, hamuoni kwamba ipo haja ya Serikali kuanza mchakato huu upya kama tulivyofanya kipindi kile cha mwanzo ili Watanzania wengi waliofikia fursa hii iweze kuwapata na hatimaye wapate fursa kama Watanzania wanzao walio na vitambulisho wanavyoendelea kunufaika?
WAZIRI MKUU: Mheshimiwa Spika, naomba kujibu swali la Mheshimiwa Chiwelesa Mbunge wa Biharamulo kama ifatavyo: -
Mheshimiwa Spika, Serikali yetu inaendelea na zoezi la utoaji wa vitambulisho kupitia taasisi yetu ya NIDA. Sote tunafahamu, kwamba tulipoanza kutoa vitambulisho hivi tulipitia hatua kadhaa, na hatua hizi zimekuwa na mafanikio lakini pia changamoto. Awali tulikuwa na idadi ndogo sana ya watumishi kuwafikia wananchi kwa ajili ya kutoa vitambulisho kwenye maeneo yao.
Mheshimiwa Spika, mkakati wa Serikali ni kumwezesha Mtanzania kupata vitambulisho mpaka akiwa kijijini kwake. Sasa tumeongeza idadi ya watumishi na nashukuru Mheshimiwa Mbunge ameipongeza Serikali kwa mafanikio kuwa idadi ya wanaopata vitambulisho imeongezeka Lakini bado kuna maeneo kadhaa.
Mheshimiwa Spika, mimi nimefanya ziara biharamulo na Mkoa wa Kagera kwa ujumla nimepita pia Kigoma lakini pia kule Mkoani Arusha maeneo ya Longido kumekuwa na
changamoto ya watu wetu kadhaa kutopata vitambulisho kwa haraka. Nirudie tena. hapa niliwahi kupata swali hili na nikalijibu; nirudie tena kueleza kwamba inawezekana kabisa wale ambao bado hawajafikiwa na hasa wa mikoa ya pembezoni ni kuwepo kwa chngamoto ya mwingiliano na mataifa ya jirani.
Mheshimiwa Spika, kwa sababu kitambulisho hiki ni cha Taifa, tunapozungumzia kitambulisho cha Taifa tunazungumzia Usalama wa Taifa letu. Tusingependa kitambulisho hiki kila mmoja awe nacho kwa sababu kitambulisho hiki ni kwa ajili ya Watanzania. Sasa pale ambako tunapakana na nchi jirani umakini unaongezeka ikiwemo na idadi ya staff ambao wanaweza kufanya kazi hiyo; na mkakati wetu kukamilisha kwa haraka sana.
Mheshimiwa Spika, Sasa hivi tumeimarisha tumepata mashine mpya. Nilipata nafasi ya kwenda nchini Korea na Mtendaji Mkuu wa NIDA kuzungumza na taasisi ambazo zina- supply machines na tulishapata mashine za kutosha vitambulisho vinatolewa. Kwa hiyo tutawafikia Watanzania katika kipindi kifupi kwa au kuwapa namba kwanza tukichapa vitambulisho au kuwafikia na vitambulisho vyenyewe moja kwa moja, kwa sababu pia Serikali tumerahisisha Watanzania ambao bado wanachelewa kupata vitambulisho basi wapewe namba na hiyo namba itumike kwenye mahitaji yao popote pale.
Mheshimiwa Spika, kwa hiyo nimhakikishie Mheshimiwa Mbunge na Waheshimiwa Wabunge wote ambao kwenye maeneo yao kuna tatizo hili la upatikanaji wa vitambulisho kwa haraka sana kwa wananchi kwamba Serikali tumejipanga vizuri taasisi yetu ya NIDA imejipanga vizuri na sasa kasi inaongezeka kwa sababu tumeongeza watumishi ambao wanawafikia wananchi kwenye vijiji ambao tumewaweka kwenye wilaya zetu zote. Pale ambapo kutakuwa na tatizo kubwa sana tunawaruhusu wakati huu tukiwa hapa Bungeni mje mtupe taarifa ya maendeleo ya utoaji wa vitambulisho kwenye maeneo yenu. Niwahakikishie tena kwamba kitambulisho hiki kitamfikia kila Mtanzania na si vinginevyo; na tushirikiane katika kuhakikisha kwamba kitambulisho hiki wanokipata ni Watanzania tu kwa sababu suala la kitambulisho nirudie tena ni Usalama wa Taifa letu.
Mheshimiwa Spika, ahsante sana.
MHE. ENG. EZRA J. CHIWELESA: Mheshimiwa Spika, ahsante sana kwa kunipa nafasi na mimi ya kumuuliza swali Mheshimiwa Waziri Mkuu. Mheshimiwa Waziri Mkuu ni dhahiri wote tunajua uwekezaji mkubwa ambao umefanywa na Serikali yetu hasa katika Bandari ya Dar es Salaam tukitegemea kwamba mizigo mingi inapita kwenye central corridor kuelekea katika nchi jirani hasa Burundi, Rwanda na maeneo mengine.
Mheshimiwa Spika, kumekuwa na check points za polisi zaidi ya 44, Mizani, TRA zaidi ya tatu lakini pia kuna mizani zaidi ya nane kwenye lane ya central corridor kutokea Bandari ya Dar es Salaam mpaka kuelekea Rusumo. Serikali kuweza kupunguza trans time na kuwasaidia wasafirishaji wasisafirishe mizigo kwa gharama hatimaye wakashindwa wakaona ni mzigo mkubwa. Ilianza kujenga one-stop inspection centers, tunacho cha Vigwaza pale Pwani lakini tuna kingine Dumila pale Morogoro. Kulikuwa na ujenzi ilibidi ufanyike Manyoni – Singida na ujenzi mwingine ilibidi ufanyike Nyakanazi – Biharamulo.
Mheshimiwa Spika, lakini baadhi ya vituo bado havijajengwa na ujenzi wake uliishia njiani umesimama. Sasa ili kuweka azma nzuri ya Serikali ni lazima vitu hivi vimalizike ili viweze kutusaidia kwenye kusafirisha hiyo mizigo na hatimaye uwekezaji tuliofanya kwenye Bandari ulipe kwa watu kupitisha mizigo katika Bandari yetu ya Dar es Salaam. Sasa ni nini kauli ya Serikali kwenye kumalizia ujenzi wa hivi vituo ili hatimaye Bandari yetu iweze kufanya kazi katika malengo ambayo Serikali inayatarajia? Ahsante sana. (Makofi)
WAZIRI MKUU: Mheshimiwa Spika, naomba kujibu swali la Mheshimiwa Engineer Chiwelesa, Mbunge wa Biharamulo, kama ifuatavyo:-
Mheshimiwa Spika, moja, uko mpango wa kuimarisha ukaguzi, lakini mbili mapato kupitia mizigo inayoingia ndani ya nchi kupitia Bandari ya Dar es Salaam na kwenda nje ya nchi yetu na inapita pia ndani ya nchi lakini pia kwenda kwenye mipaka yetu. Mkakati ambao Serikali umefanya ni kujenga vituo vya ukaguzi kwa malengo yote mawili, usalama lakini pia kupata mapato na vituo hivi vimejengwa kimkakati.
Mheshimiwa Spika, tunapopeleka magari Nchi za Burundi, Kongo na Rwanda za ukanda huu maana yake lazima tuimarishe vituo kwenye barabara kuu inayotoka Dar es Salaam inapita Dodoma - Singida na kwenda Mkoa wa Kagera kule Ngara kupitia Biharamulo, lakini pia hatujajenga kwenye barabara hii tu hata maeneo yote yanayoingia na kutoka kwenye mipaka yetu nchini kama vile Horohoro – Holili – Mtukula na huku Tunduma tunaimarisha, kujenga na kazi ya ujenzi inaendelea. (Makofi)
Mheshimiwa Spika, kwa kuwa tuna vituo vingi vina mahitaji haya yote na ni lazima tujenge vituo kwa ajili ya ukaguzi kwa usalama lakini pia kwa ajili ya mapato. Kazi ya ujenzi inaendelea na ujenzi huu unaendelea kadiri tunavyopata fedha za kujenga vituo hivi. Kwetu kama Serikali ni muhimu sana kwa usalama wa nchi lakini ni muhimu sana katika kukusanya mapato ipasavyo ili tuweze kutunisha mfuko wetu kwa ajili ya ujenzi wa miradi. (Makofi)
Mheshimiwa Spika, naomba kumhakikishia Mheshimiwa Mbunge kwamba mpango mkakati upo wa Ujenzi wa Vituo hivi vyote vya ukaguzi kwenye maeneo haya. Pia, sasa tumeamua tunapojenga katikati ya nchi tunajenga kwa umbali ambao hauwezi kuleta usumbufu kwa wasafirishaji kwa kukaguliwa kila mahali wanapopita bali watakuwa wanakaguliwa kwenye vituo hivyo maalumu kama vile Vigwaza, Dodoma labda Manyoni kama ulivyosema Manyoni na huko Nyakanazi – Biharamulo na hata kule mpakani Ngara.
Mheshimiwa Spika, tutaendelea kufanya haya kwa kuhamasisha mataifa ya nje kutumia Bandari yetu ya Dar es salaam na bado tunao mpango wa kuimarisha Bandari za Mtwara na Tanga na sasa Serikali inao mpango wa kujenga Bandari Bagamoyo na kule tutaimarisha hiyo corridor yote, kuhakikisha kwamba usalama wa nchi tunapoingiza nchi nyingi kuja kuchukua mizigo hapa unaimarika. Pia, upatikanaji wa mapato pia na wenyewe tunauimarisha. Kwa hiyo, mipango hii yote ipo ndani ya Serikali, nashukuru sana. (Makofi)