Supplementary Questions
Name
Joseph Michael Mkundi
Sex
Male
Party
CCM
Constituent
Ukerewe
Primary Question
MHE. JOSEPH M. MKUNDI aliuliza:- Je, upi mkakati wa kuondoa kero ya kutokuwa na umeme wa uhakika na wa gharama kubwa kwenye Visiwa vya Ukara na Ilugwa – Ukerewe?
Supplementary Question 1
MHE. JOSEPH M. MKUNDI: Mheshimiwa Spika, nashukuru na nina maswali mawili ya nyongeza.
Mheshimiwa Spika, swali la kwanza, kwa kuwa Visiwa vya Ilugwa na Ukara wananchi wananunua umeme kwa shilingi 1,800 kwa unit, mbaya zaidi wanapata umeme huo kwa saa 10 pekee, kuanzia saa tano asubuhi hadi saa tano usiku, je, Serikali ina kauli gani kuhusu kuwarahisishia maisha wananchi wa visiwa hivi?
Mheshimiwa Spika, swali la pili, mradi wa kutoa umeme Bunda na kuongeza nguvu kuelekea Nansio, mkandarasi anachelewa kwa sababu wananchi wanaopaswa kupisha mradi huu hawajalipwa fidia, je, ni lini Serikali italipa fidia ili mkandarasi huyu aweze kuendelea na kazi yake?
Name
Judith Salvio Kapinga
Sex
Female
Party
CCM
Constituent
Special Seats
Answer
NAIBU WAZIRI WA NISHATI: Mheshimiwa Spika, ni kweli Visiwa vya Ukara na Ilugwa vina umeme jua ambao unapelekwa na Kampuni ya JUMEME na ni kweli wanalipa wastani wa shilingi 750 mpaka 800 kwa unit. Hii ni kutokana na kwamba mwekezaji yule mchana anatumia solar na usiku anatumia jenereta na diesel kuzalisha umeme. Kwa hiyo, gharama zinakuwa kubwa.
Mheshimiwa Spika, kwa sasa hivi ndiyo maana changamoto ya muda mrefu ni hii ya kujenga kituo cha kupooza umeme ambapo Serikali tunatumia takribani shilingi bilioni 132.5 kujenga njia ya kusafirisha umeme na kituo cha kupooza umeme Ukerewe ili kuweza kutatua changamoto ya umeme Ukerewe.
Mheshimiwa Spika, lakini kwa kipindi hiki cha muda mfupi, Wakala wa Nishati Vijijini (REA) anafanya jitihada za kuweza kutoa ruzuku ya mifumo midogo (solar pannels) za nyumbani ili wananchi waweze kununua kwa nusu bei na waweze kupata umeme usiku wakati tunasubiria kujenga kituo cha kupooza umeme na hii njia ya kusafirisha umeme ili viweze kukamilika.
Mheshimiwa Spika, kuhusiana na swali la pili la fidia, tunaendelea kuwasihi wananchi waweze kuachia maeneo yao ili kuweza kutekeleza miradi wakati tunasubiri kulipwa fidia. Niwahakikishie wananchi wote ambao wako katika miradi hii, kwamba watalipwa fidia zao na tuko katika mchakato huo ili kuweza kukamilisha fidia zao.
Mheshimiwa Spika, tunaendelea kuwasihi wananchi, miradi hii ni kwa manufaa ya wote, waiamini Serikali, watupishe tupitishe miradi na fidia tunaendelea kuzifanyia kazi na watalipwa kwa wakati, ahsante.
Name
Eric James Shigongo
Sex
Male
Party
CCM
Constituent
Buchosa
Primary Question
MHE. JOSEPH M. MKUNDI aliuliza:- Je, upi mkakati wa kuondoa kero ya kutokuwa na umeme wa uhakika na wa gharama kubwa kwenye Visiwa vya Ukara na Ilugwa – Ukerewe?
Supplementary Question 2
MHE. ERIC J. SHIGONGO: Mheshimiwa Spika, wananchi wa Visiwa vya Maisome, Kaserazi pamoja na Yodzu wana changamoto kutoka kwa mzalishaji wa umeme (JUMEME) ambapo hivi sasa nimeongea nao wananunua umeme kwa unit moja shilingi 2,200. Ahadi ya Serikali ilikuwa ni kupitisha umeme wa cable mpaka Kisiwani. Je, ahadi hiyo itatimizwa lini?
Name
Judith Salvio Kapinga
Sex
Female
Party
CCM
Constituent
Special Seats
Answer
NAIBU WAZIRI WA NISHATI: Mheshimiwa Spika, kwa maeneo haya ya visiwa ambavyo amevisema Mheshimiwa Mbunge, kwa yale maeneo ambayo yako kilometa mbili kutoka pale ambapo umeme upo tutajitahidi kuanzia sasa hivi tuweze kuyafikishia umeme wa cable. Yale yaliyokuwa mbali kwa hatua hii ya muda mfupi tutaendelea kutoa hizi solar pannels za ruzuku ili wananchi waweze kupata umeme wa uhakika huku tukiendelea na mikakati ya muda mrefu ya kuwafikishia umeme, ahsante.
Name
Furaha Ntengo Matondo
Sex
Female
Party
CCM
Constituent
Special Seats
Primary Question
MHE. JOSEPH M. MKUNDI aliuliza:- Je, upi mkakati wa kuondoa kero ya kutokuwa na umeme wa uhakika na wa gharama kubwa kwenye Visiwa vya Ukara na Ilugwa – Ukerewe?
Supplementary Question 3
MHE. FURAHA N. MATONDO: Mheshimiwa Spika, Kampuni ya Rex Energy inafanya kazi ya kusambaza umeme katika visiwa vidogo vidogo saba katika Jimbo la Ukerewe, lakini mpaka sasa mradi huu unasuasua kwa sababu mkandarasi hajalipwa ruzuku. Nini kauli ya Serikali?
Name
Judith Salvio Kapinga
Sex
Female
Party
CCM
Constituent
Special Seats
Answer
NAIBU WAZIRI WA NISHATI: Mheshimiwa Spika, Mkandarasi Rex Energy ni mkandarasi binafsi na amepewa leseni na halmashauri kwa ajili ya kufikisha umeme kwenye maeneo hayo. Utoaji wa ruzuku una vigezo na moja ya kigezo ni uwezo mzuri wa mwekezaji katika kutoa huduma. Tutajiridhisha juu ya vigezo hivi na kama mwekezaji huyu ana vigezo basi tutampatia ruzuku kwa vigezo ambavyo tunavyo, lakini kama hatakidhi vigezo tunataka tuwahakikishie kwamba tutatafuta mkandarasi mwingine ambaye ana uwezo wa kufikisha umeme katika maeneo haya, ahsante.
Name
Margaret Simwanza Sitta
Sex
Female
Party
CCM
Constituent
Urambo
Primary Question
MHE. JOSEPH M. MKUNDI aliuliza:- Je, upi mkakati wa kuondoa kero ya kutokuwa na umeme wa uhakika na wa gharama kubwa kwenye Visiwa vya Ukara na Ilugwa – Ukerewe?
Supplementary Question 4
MHE. MARGARET S. SITTA: Mheshimiwa Spika, je, ni lini kituo cha kupozea umeme kinachojengwa eneo la Uhuru, Wilayani Urambo kitakamilika? Ahsante.
Name
Judith Salvio Kapinga
Sex
Female
Party
CCM
Constituent
Special Seats
Answer
NAIBU WAZIRI WA NISHATI: Mheshimiwa Spika, Kituo cha Kupoza Umeme cha Uhuru kimeshafikia zaidi ya 97% na kwa sasa hivi tupo katika hatua za kufanya test kwa kutumia jenereta huku tukisubiri line ya kusafirisha umeme inayojengwa na ITDCO ambayo imeshafikia ziadi ya 67% iweze kukamilika. Kwa hiyo, kituo kile kwa kweli kimekamilika kwa zaidi ya 97%. Tunachosubiria ni line ya umeme ambapo pia tunategemea hivi karibuni itakamilika na kituo hiki kuanza kufanya kazi, ahsante.
Name
Hussein Nassor Amar
Sex
Male
Party
CCM
Constituent
Nyang'hwale
Primary Question
MHE. JOSEPH M. MKUNDI aliuliza:- Je, upi mkakati wa kuondoa kero ya kutokuwa na umeme wa uhakika na wa gharama kubwa kwenye Visiwa vya Ukara na Ilugwa – Ukerewe?
Supplementary Question 5
MHE. HUSSEIN N. AMAR: Mheshimiwa Spika, naishukuru Serikali kwa kukamilisha usambazaji wa umeme vijiji vyote 62 Wilaya ya Nyang’hwale, lakini kuna changamoto, tranformer hizo zimeanza kuzidiwa kwa sababu wananchi wengi wamefungua viwanda vidogovidogo, je, Mheshimiwa Waziri yuko tayari kumwelekeza Meneja wa TANESCO Wilaya ya Nyang’hwale afanye tathmini kwenye transformer ambazo zimezidiwa na kubadilishwa tuwekewe nyingine kubwa?
Name
Judith Salvio Kapinga
Sex
Female
Party
CCM
Constituent
Special Seats
Answer
NAIBU WAZIRI WA NISHATI: Mheshimiwa Spika, niwape pole wananchi wa Nyang’hwale kwa changamoto hiyo. Ninamwelekeza meneja sasa hivi wafanye tathmini kuweza kuona maeneo ambayo yanahitaji kubadilishiwa transformer ili wananchi wa Nyang’hwale ambao ni wazalishaji wazuri sana waweze kupata huduma na kuwasaidia katika shughuli zao za kiuchumi.