Name

Norah Waziri Mzeru

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Special Seats

Primary Question

MHE. NORAH W. MZERU aliuliza:- Je, Serikali ina mpango gani wa kuwasaidia Wasichana wanaokatisha Masomo kwa sababu ya kupata ujauzito?

Supplementary Question 1

MHE. NORAH W. MZERU: Mheshimiwa Spika, nakushukuru sana. Pamoja na majibu mazuri ya Serikali, nina swali moja la nyongeza. Kwanza, nampongeza Mheshimiwa Rais, Dkt. Samia Suluhu Hassan, kwa moyo wake wa huruma kwa kufanya maamuzi magumu kwa kuwarejesha wasichana waliopata mimba na kukatiza masomo yao. Je, Serikali imetekeleza mikakati gani, ili kuhakikisha wahanga wa ubakaji wanapata sauti na mifumo ya Sheria na haki inaboreshwa, ili kuzuia wasichana wasikatishe masomo? (Makofi)

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Spika, ahsante. Naomba kujibu swali dogo la nyongeza la Mheshimiwa Norah, kama ifuatavyo:-

Mheshimiwa Spika, kama nilivyoeleza kwenye majibu ya swali langu la msingi, zipo jitihada mbalimbali zinazofanywa na Serikali kuwalinda watoto wetu wa kike dhidi ya ubakaji na ukatili kwa ujumla. Jitihada hizo ni pamoja na kuimarisha ulinzi na usalama wa wanafunzi wawapo shuleni, ujenzi wa mabweni pamoja na hosteli, kuanzisha madawati ya ushauri nasaha kwenye maeneo yetu ya shule na mpaka vyuoni kwa ujumla. Aidha, Serikali imeendelea na utoaji wa elimu kwa jamii, hususan dhidi ya vitendo hivi vya ukatili kwa watoto.

Mheshimiwa Spika, vitendo vya ubakaji ni kosa la jinai na adhabu yake inatolewa chini ya Sheria ya Adhabu, Kifungu Na. 16 ya Sheria yetu ya Bunge. Sheria hiyo inatoa adhabu kali ikiwemo kifungo cha miaka 30 au zaidi ya hapo. Kwa hiyo, hii ni mikakati ya Serikali kuhakikisha kwamba, vitendo hivi vinakomeshwa kwenye jamii yetu. Nakushukuru sana.

Name

Rehema Juma Migilla

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Ulyankulu

Primary Question

MHE. NORAH W. MZERU aliuliza:- Je, Serikali ina mpango gani wa kuwasaidia Wasichana wanaokatisha Masomo kwa sababu ya kupata ujauzito?

Supplementary Question 2

MHE. REHEMA J. MIGILLA: Mheshimiwa Spika, Ahsante. Kumekuwa kuna unyanyapaa mkubwa sana kwa hawa wasichana ambao walipata mimba pindi wanapoamua kurejea kwenye shule zao walizokuwa wanasoma awali. Unyanyapaa huu unasababishwa kwanza na walimu wenyewe na pia, wanafunzi ambao wanasoma darasa moja.

Mheshimiwa Spika, je, sasa Serikali haioni sababu ya kutenga madarasa maalum kwa hawa ambao wanarudi mashuleni kwa sababu, ni watu maalum na wana mahitaji maalum? Kwa nini Serikali isione umuhimu wa kuanzisha hayo ma…?

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Spika, ahsante. Najibu swali dogo la nyongeza la Mheshimiwa Rehema Migilla, kama ifuatavyo:-

Mheshimiwa Spika, Mheshimiwa Migilla anasema kuwarudisha kwenye shule hizo kunaleta unyanyapaa; kwanza tunapokea ushauri wa Mheshimiwa Migilla. Tutakwenda kufanya tathmini ya kina, lakini tunadhani kuwatenga na kuanzisha madarasa yao ndiyo unyanyapaa zaidi kuliko tutakapoanzisha ile elimu changamano.

Mheshimiwa Spika, lakini tumesema kwenye majibu ya swali la msingi, mwanafunzi huyu anapotaka kurudi shuleni ni ushauri wa mzazi au mlezi pamoja na mwanafunzi yeye mwenyewe kwamba, ni eneo gani anahisi kwa upande wake yeye litakuwa ni rahisi na jepesi kurudi bila kupata changamoto yoyote. Kwa hiyo, ngoja tukafanye tathmini ya kina kwenye maeneo hayo kwa sababu, waraka huu ni wa mwaka 2021 ndiyo tunaendelea kuutekeleza tuweze kuona performance yake halafu tukiona kwamba matokeo yake siyo chanya, tutafanya marekebisho na kufuata ushauri wa Mheshimiwa Migilla. Nakushukuru sana.

Name

Dr. Christina Christopher Mnzava

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Special Seats

Primary Question

MHE. NORAH W. MZERU aliuliza:- Je, Serikali ina mpango gani wa kuwasaidia Wasichana wanaokatisha Masomo kwa sababu ya kupata ujauzito?

Supplementary Question 3

MHE. DKT. CHRISTINA C. MNZAVA: Mheshimiwa Spika, ahsante. Kwa kuwa, kuna baadhi ya walimu wakuu wa shule huwawekea vikwazo watoto ambao walipata ujauzito kurudi shuleni kwa wakati. Nini kauli ya Serikali?

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Spika, ahsante. Najibu swali dogo la nyongeza la Mheshimiwa Mnzava kama ifuatavyo:-

Mheshimiwa Spika, Waraka Na. 1 wa Mwaka 2021 unaelezea utaratibu mzima wa namna gani ya watoto hawa kurudi shuleni. Kwa hiyo, mwalimu mkuu hawezi kuwa kikwazo cha watoto hawa au huyu anayetaka kurudi shuleni, kurejea kama atafuata vizuri huo waraka.

Mheshimiwa Spika, nadhani wajibu wetu sisi ni kuhakikisha kwamba, waraka huu unaufikia umma, ili kujua ule utaratibu kwa sababu, kimsingi hatakiwi kuanzia pale shuleni moja kwa moja, anaanzia kwa Afisa Elimu na kama mwalimu mkuu ataleta changamoto yoyote, basi Afisa Elimu au Mkurugenzi au Mkuu wa Wilaya wa eneo husika anahusika moja kwa moja kuhakikisha kwamba, mtoto huyo anarudi shuleni bila kikwazo chochote cha mwalimu mkuu. Nakushukuru sana.

Name

Abdallah Dadi Chikota

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Nanyamba

Primary Question

MHE. NORAH W. MZERU aliuliza:- Je, Serikali ina mpango gani wa kuwasaidia Wasichana wanaokatisha Masomo kwa sababu ya kupata ujauzito?

Supplementary Question 4

MHE. ABDALLAH D. CHIKOTA: Mheshimiwa Spika, nakushukuru. Sasa hivi takwimu zinaonesha kuna ongezeko kubwa sana la wavulana kuacha elimu ya msingi na elimu ya sekondari. Je, Serikali haioni ni muda muafaka sasa hivi kutenegeneza mkakati ambao pia, utawarejesha katika mfumo wa elimu wavulana hao ambao wameacha shule kwa sababu, ni haki yao ya msingi?

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Spika, ahsante. Naomba kujibu swali dogo la nyongeza la Mheshimiwa Abdallah Chikota, Mbunge wa Nanyamba, kama ifuatavyo:-

Mheshimiwa Spika, ni kweli, kuna changamoto kwa upande wa watoto wetu wa kiume na wao vilevile wamekuwa wakikatiza masomo kwa namna moja au nyingine, lakini Waraka wetu huu Na. 1 wa Mwaka 2021 umeeleza wazi kwamba, utahusiana na watoto wetu wa kike waliopata ujauzito pamoja na watoto wengine waliokatiza masomo kwa sababu mbalimbali.
Mheshimiwa Spika, lakini namuondoa wasiwasi Mheshimiwa Chikota, hivi sasa pale Wizarani tumetengeneza timu ya kufanya utafiti wa kupata sababu hasa za msingi ni kwa nini kuna hii dropout au kukatiza masomo kwa wanafunzi wetu au vijana wetu wa kike na wa kiume. Baada ya utafiti huo tutapata kujua hasa sababu maalum zinazosababisha jambo hilo, lakini kuweka mikakati ya kuhakikisha kwamba, watoto wetu hawakatizi masomo.

Mheshimiwa Spika, kwa sababu, kama mnavyofahamu kwamba, Sera yetu ya Elimu imepanua wigo wa elimu ya lazima kutoka miaka 7 kwenda miaka 10 kwa hiyo, ni lazima mtoto huyu atakapoingia darasa la kwanza akamilishe mzunguko wake wa miaka 10. Kwa hiyo, tunahakikisha tunatengeneza mikakati ya kuwa-retain wanafunzi hawa shuleni. Nakushukuru sana.