Jamhuri ya Muungano ya Tanzania

Supplementary Questions

Name

Deus Clement Sangu

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Kwela

Primary Question

MHE. DEUS C. SANGU aliuliza: - Je, ni lini Serikali itajenga Chuo cha VETA katika Halmashauri ya Wilaya ya Sumbawanga?

Supplementary Question 1

MHE. DEUS C. SANGU: Mheshimiwa Naibu Spika, nakushukuru kwa nafasi ya maswali ya nyongeza.

Swali la kwanza, Chuo hiki anachosema Mheshimiwa Naibu Waziri kimechukua muda mrefu ni zaidi ya miaka mitano sasa na wananchi wa Wilaya ya Sumbawanga na Mkoa wa Rukwa wanakisubiri kwa hamu kwa sababu wana uhitaji wa elimu hiyo ya VETA. Je, nili chuo hicho kitaanza kudahili wananfuzi kuanza mafunzo?

Swali la pili, facilities zilizoko kwenye chuo hicho ni ndogo zinaweza ku-accommodate wanafunzi 700 tu na uhitaji ni mkubwa sana.

Je, Serikali mmejipangaje kuhakikisha mnaongeza facility ili chuo hicho kiweze kudahili wanafunzi wengi zaidi?

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Naibu Spika, ahsante, naomba kujibu maswali mawili ya nyongeza ya Mheshimiwa Sangu, Mbunge wa Kwela kama ifuatavyo: -

Mheshimiwa Naibu Spika, ni kweli ninakiri mazungumzo au maelezo ya Mheshimiwa Mbunge kwamba Chuo hiki kimechukua muda mrefu, mwanzoni chuo hiki kilikuwa kinajengwa na kampuni moja ya Kichina, baada ya ku-default kwa maana baada ya kuleta changamoto kwenye ule mkataba, mkataba ulivunjwa. Kwa hiyo, ninamhakikishia tu Mheshimiwa Mbunge hivi sasa tumeshapeleka fedha zaidi ya shilingi bilioni 2.035 kwa ajili ya umaliziaji wa chuo kile. Nikupe taarifa tu Mheshimiwa Mbunge kwamba, majengo mengi sana, tuna majengo zaidi ya 26 pale, majengo 22 mpaka kufika tarehe 30 Juni, 2022 yatakuwa yamekamilika isipokuwa majengo manne ambayo tumeyaongezea baada ya kuona capacity itakuwa ndogo. Tumeongeza mabweni mengine mawili, nyumba ya Mkuu wa Chuo, pamoja bwalo tumeliongezea ukubwa, haya yatachukua muda kidogo kukamilika. Nikuondoe wasiwasi chuo kile kitakapokamilika kitakuwa na uwezo wa kudahili wanafunzi wale wa muda mrefu zaidi ya 675 na zile kozi za muda mfupi zitakuwa zaidi ya wanafunzi 1,000 na tutakuwa tunaendelea kufanya hivyo kadri nafasi zitakavyotokea.(Makofi)

Name

Samweli Xaday Hhayuma

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Hanang'

Primary Question

MHE. DEUS C. SANGU aliuliza: - Je, ni lini Serikali itajenga Chuo cha VETA katika Halmashauri ya Wilaya ya Sumbawanga?

Supplementary Question 2

MHE. SAMWELI X. HHAYUMA: Mheshimiwa Naibu Spika, ahsante sana kwa kunipa nafasi.

Je, ni lini Serikali itajenga Chuo cha Ufundi VETA Wilayani Hanang’?

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Naibu Spika, ahsante, naomba kujibu swali dogo la Mheshimiwa Mbunge wa Hanang’ kama ifuatavyo:-

Mheshimiwa Naibu Spika, katika bajeti yetu ya Serikali ambayo Mheshimiwa Waziri aliisoma hapa, kuna tengeo la zaidi ya vyuo 36. Ninamuahidi tu Mheshimiwa Mbunge kwa vile tengeo lile lipo bado tutakuwa hatujamaliza kwenye Wilaya zote lakini Wilaya ya Hanang tutaipa kipaumbele. Nakushukuru sana. (Makofi)

Name

Flatei Gregory Massay

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mbulu Vijijini

Primary Question

MHE. DEUS C. SANGU aliuliza: - Je, ni lini Serikali itajenga Chuo cha VETA katika Halmashauri ya Wilaya ya Sumbawanga?

Supplementary Question 3

MHE. FLATEI G. MASSAY: Mheshimiwa Naibu Spika, ahsante sana kwa kunipa nafasi ya kuuliza swali dogo la nyongeza.

Mheshimiwa Naibu Spika, Jimbo la Mbulu na Wilaya ya Mbulu haina kabisa Chuo cha VETA na kwa kuwa maelekezo yako ilikuwa tukupe ekari 50 na tumeshatenga tayari.

Je, ni lini utatuletea fedha za kujenga Chuo cha VETA Mbulu.

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Naibu Spika, ahsante sana. Naomba kujibu swali dogo la Mheshimiwa Flatei, Mbunge wa Mbulu, kama ifuatavyo:-

Mheshimiwa Naibu Spika, kama nilivyosema kwenye majibu yangu ya msingi kwamba sera ya Serikali ni kuhakikisha kwamba tunakwenda kujenga chuo katika kila Wilaya nchini. Nimuondoe wasiwasi Mheshimiwa Flatei, kwa vile katika mwaka wa fedha ujao tunatengeo la vyuo karibu 36 katika Wilaya 36 tutaangalia zile Wilaya ambazo zina mahitaji makubwa ikiwemo na Wilaya ya Mbulu.

Name

Mwantumu Mzamili Zodo

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Special Seats

Primary Question

MHE. DEUS C. SANGU aliuliza: - Je, ni lini Serikali itajenga Chuo cha VETA katika Halmashauri ya Wilaya ya Sumbawanga?

Supplementary Question 4

MHE. MWANTUMU M. ZODO: Mheshimiwa Naibu Spika, ahsante sana. Kwa kuwa, mpango wa kwanza wa Serikali ilikuwa ni kukamilisha Chuo cha VETA cha Wilaya ya Mkinga mwezi Mei, 2022, na kwa kuwa mpaka sasa chuo hicho hakijakamilika.

Je, ni lini Serikali itakwenda kukamilisha ujenzi wa Chuo cha VETA katika Wilaya ya Mkinga?

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Naibu Spika, ahsante sana. Naomba kujibu swali dogo la Mheshimiwa Zodo, Mbunge wa Viti Maalum, kama ifuatavyo:-

Mheshimiwa Naibu Spika, tulikuwa na ujenzi wa vyuo 25 katika wilaya 25 nchini ikiwemo na Wilaya hii ya Mkinga. Tayari Serikali imeshapeleka fedha zaidi ya Bilioni 20 kwa ajili ya ukamilishaji wa ujenzi huu, nimuondoe wasiwasi Mheshimiwa Zodo mpaka kufika mwisho wa mwezi huu vyuo hivi vyote 25 vitakuwa vimefika hatua ya mwisho kabisa ya ukamilishaji ili mwezi Julai tuweze kuanza udahili. (Makofi)

Name

Flatei Gregory Massay

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mbulu Vijijini

Primary Question

MHE. DEUS C. SANGU aliuliza: - Je, ni lini Serikali itajenga Chuo cha VETA katika Halmashauri ya Wilaya ya Sumbawanga?

Supplementary Question 5

MHE. ZACHARIA P. ISSAAY: Mheshimiwa Naibu Spika, nakushukuru sana. Pamoja na kwamba Serikali tayari imepeleka fedha za awamu ya kwanza katika ujenzi wa Chuo cha Maendeleo ya Wananchi Mbulu, je, ni lini fedha za awamu ya pili zitapelekwa katika ujenzi wa Chuo cha Maendeleo TANGO FDC Mbulu? (Makofi)

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Naibu Spika, naomba kujibu swali dogo la Mheshimiwa Issaay kama ifuatavyo:-

Mheshimiwa Naibu Spika, Mheshimiwa Issaay nadhani mimi na wewe tunazungumza mara kwa mara kuhusiana na chuo hiki; na nilikuomba kaka yangu kwamba kwenye ujenzi wa vyuo hivi vya FDC vilikuwa vyuo 54, na maeneo mengi sana tumefanya ujenzi pamoja na ukarabati. Nikakueleza kwamba katika mwaka wa fedha ujao tuna awamu ya pili ya ujenzi wa vyuo hivi kikiwemo na chuo hiki ulichokitaja. Kwa hiyo, nikuondoe wasiwasi katika mwaka wa fedha ujao tutazingatia yale maelekezo ambayo tulikuwa tumepewa na Mheshimiwa Rais kuhakikisha tunakamilisha ujenzi kwenye eneo hili. (Makofi)

Name

Martha Nehemia Gwau

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Special Seats

Primary Question

MHE. DEUS C. SANGU aliuliza: - Je, ni lini Serikali itajenga Chuo cha VETA katika Halmashauri ya Wilaya ya Sumbawanga?

Supplementary Question 6

MHE. MARTHA N. GWAU: Mheshimiwa Naibu Spika, nashukuru kwa kuniona. Kwa kuwa, Wilaya ya Manyoni imeshatenga eneo la ujenzi wa chuo cha VETA katika Halmashauri ya Manyoni.

Je, ni lini Serikali itaanza ujenzi wa chuo hicho? (Makofi)

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Naibu Spika, naomba kujibu swali dogo la Mheshimiwa Mbunge kama ifuatavyo: -

Mheshimiwa Naibu Spika, kama nilivyoeleza kwenye majibu ya msingi kwamba ni sera ya Serikali kujenga chuo katika kila wilaya ikiwemo na Wilaya ya Manyoni. Na kwa vile katika mwaka ujao wa fedha tuna zaidi ya shilingi bilioni 100 kwa ajili ya ujenzi wa vyuo 36 basi Wilaya ya Manyoni tutaipa kipaumbele. (Makofi)

Name

Iddi Kassim Iddi

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Msalala

Primary Question

MHE. DEUS C. SANGU aliuliza: - Je, ni lini Serikali itajenga Chuo cha VETA katika Halmashauri ya Wilaya ya Sumbawanga?

Supplementary Question 7

MHE. IDDI K. IDDI: Mheshimiwa Naibu Spika, Halmashauri ya Msalala ina changamoto ya chuo cha VETA; na kwa kuwa tayari wananchi kupitia wadau wa Mgodi wa Bulyanhulu wametoa fedha, na tumeshajenga jengo la utawala na madarasa manne, sasa swali langu;

Je, ni lini sasa Wizara itakuja moja, ikague eneo lile ili iweze kutupatia kibali ili mwaka kesho tuanze kutoa huduma? (Makofi)

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Naibu Spika, naomba kujibu swali dogo la Mheshimiwa Mbunge wa Msalala kama ifuatavyo: -

Mheshimiwa Naibu Spika, kwanza nipongeze juhudi ambazo wananchi wamefanya pale Msalala kwa ajili ya kujenga mabweni pamoja na madarasa. Nimuondoe wasiwasi Mheshimiwa Mbunge, namuomba tu baada ya kikao hiki tukutane ili tuweze kuangalia ni namna timu yetu ya wataalam watakavyokwenda kufanya tathmini na kuangalia kama miundombinu iliyokuwepo pale inatuwezesha kuweza kuanza mafunzo katika eneo hilo. Nakushukuru sana. (Makofi)

Name

Saashisha Elinikyo Mafuwe

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Hai

Primary Question

MHE. DEUS C. SANGU aliuliza: - Je, ni lini Serikali itajenga Chuo cha VETA katika Halmashauri ya Wilaya ya Sumbawanga?

Supplementary Question 8

MHE. SAASHISHA E. MAFUWE: Mheshimiwa Naibu Spika, ahsante kwa kuniona. Kwa kuwa Serikali inafufua kiwanda cha Machine Tools, Commonwealth Facility kiwanda kinajengwa pale Hai, lakini pia tumepata mdau anajenga kiwanda cha parachichi hivyo, mahitaji ya wataalam ni makubwa sana; na kwa kuwa tayari Serikali ilishaahidi kujenga chuo cha VETA pale Hai;

Je, ni lini sasa Serikali itatuletea fedha tuweze kujenga chuo hiki?

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Naibu Spika, naomba kujibu swali dogo la nyongeza la Mheshimiwa Mbunge wa Hai kama ifuatavyo: -

Mheshimiwa Naibu Spika, kama nilivyoeleza kwenye majibu ya msingi na kama ilivyoelekezwa/ilivyosomwa kwenye bajeti yetu ya Serikali, kwamba tumetenga zaidi ya shilingi bilioni 100 kwa ajili ya ujenzi wa vyuo katika wilaya 36. Kwa hiyo, niumuondoe wasiwasi Mheshimiwa Mbunge tutakwenda kufanya tathmini ya kina ya uhitaji wa kila eneo na kuweza kuweka vipaumbele ni eneo gani la kuweza kwenda kujenga, lakini nikuondoe wasiwasi tutaizingatia sana haya maombi ya Hai. Nakushukuru sana. (Makofi)

Name

Hassan Zidadu Kungu

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Tunduru Kaskazini

Primary Question

MHE. DEUS C. SANGU aliuliza: - Je, ni lini Serikali itajenga Chuo cha VETA katika Halmashauri ya Wilaya ya Sumbawanga?

Supplementary Question 9

MHE. HASSAN Z. KUNGU: Mheshimiwa Naibu Spika, ahsante kwa kunipa nafasi ya kuweza kuuliza swali la nyongeza. Kwa kuwa, Serikali imetenga fedha ya kujenga vyuo vya VETA 36 katika wilaya ambazo hazina VETA sasa nataka kujua Wilaya ya Tunduru na sisi hatuna VETA je, na Wilaya ya Tunduru imo katika listi hiyo ya wilaya 36? (Makofi)

Name

Omary Juma Kipanga

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Mafia

Answer

NAIBU WAZIRI WA ELIMU, SAYANSI NA TEKNOLOJIA: Mheshimiwa Naibu Spika, ni ngumu sana kusema imo au haimo kwa sababu wilaya ambazo hazina vyuo vya VETA mpaka hivi sasa ni 62. Kwa hiyo, katika mwaka wa fedha ujao 2022/2023 tutakwenda kujenga kwenye wilaya 36, na mwaka 2023/2024 tutamalizia wilaya 27 zitakazokuwa zimebaki, lakini nikutoe wasiwasi kwa vile ukanda ule wa kusini bado maeneo yalikuwa ni machache sana yaliyofikiwa Tunduru itakuwa iko kwenye kipaumbele. (Makofi)