Name

Husna Juma Sekiboko

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Special Seats

Primary Question

MHE. HUSNA J. SEKIBOKO aliuliza:- Je, upi uwiano wa mwalimu na mwanafunzi nchini?

Supplementary Question 1

MHE. HUSNA J. SEKIBOKO: Mheshimiwa Spika, swali la kwanza; kwa kuwa Serikali imekiri kwamba uwiano wa walimu nchini upo chini ya kiwango kinachostahili, je, Serikali sasa ipo tayari kuchukua suala hili kuwa kipaumbele maalum cha Taifa?

Mheshimiwa Spika, swali la pili; kwa kuwa yapo maeneo ambapo shule zetu za sekondari hazina kabisa walimu wa kike, je, Serikali ipo tayari sasa kuweka kipaumbele katika ajira za walimu kwa wanawake? (Makofi)

Name

Zainab Athuman Katimba

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Special Seats

Answer

NAIBU WAZIRI, OFISI YA RAIS, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (MHE. ZAINAB A. KATIMBA): Mheshimiwa Spika, naomba nimtaarifu Mheshimiwa Mbunge kwamba Serikali inatambua upungufu wa walimu na imekuwa ikifanya jitihada za kuajiri walimu kila mwaka. Mathalani mwaka huu kuna ajira tayari zimetangazwa 11,015 za walimu na Serikali inachukua jitihada mbalimbali ikiwemo pia matumizi ya TEHAMA katika kufundishia kwa maana kutumia smart classes. Pia kutumia walimu wa kujitolea pamoja na kuwatumia walimu wale ambao wapo kwenye mafunzo kazini (wale wanaofanya internship) ambao mwaka wao mmoja wa masomo wanatakiwa wafanye mafunzo, sasa waanze kuingia katika shule wakifanya mafunzo kwa vitendo. Kwa hiyo nimhakikishie Mheshimiwa Mbunge kwamba Serikali inatambua umuhimu mkubwa na inaweka kipaumbele katika kuhakikisha inapata walimu na inapunguza ukali wa upungufu wa walimu.

Mheshimiwa Spika, kuhusiana na swali la pili la Mheshimiwa Mbunge naomba nichukue nafasi hii kuwahamasisha waombaji wa ajira hizi za ualimu ambao ni wanawake wajitokeze kwa wingi waombe ajira hizi kwa sababu ajira za walimu ni kwa ajili ya wanawake lakini wanaume. Kwa hiyo wanawake wajitokeze na waombe nafasi hizi za ualimu ili tuweze kupata wanawake wengi zaidi katika nafasi za walimu pia. Kwa hiyo Mheshimiwa Mbunge nadhani tukiendelea kuwahamasisha wanawake wakajitokeza kwa wingi wakaomba nafasi tutaweza kuongeza idadi ya walimu wanawake ambao tunawahitaji pia.

Name

Francis Kumba Ndulane

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Kilwa Kaskazini

Primary Question

MHE. HUSNA J. SEKIBOKO aliuliza:- Je, upi uwiano wa mwalimu na mwanafunzi nchini?

Supplementary Question 2

MHE. FRANCIS K. NDULANE: Mheshimiwa Spika, je, Serikali ina mkakati gani wa kutatua changamoto ya uhaba mkubwa wa walimu katika Wilaya ya Kilwa?

Name

Zainab Athuman Katimba

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Special Seats

Answer

NAIBU WAZIRI, OFISI YA RAIS, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (MHE. ZAINAB A. KATIMBA): Mheshimiwa Spika, kwa sababu Serikali tayari imeshatangaza ajira mpya za walimu katika mwaka huu ajira 11,015, nimhakikishie Mheshimiwa Mbunge katika mgawo wa walimu hawa na yeye atapata walimu hawa katika jimbo lake. (Makofi)

Name

Eng. Stella Martin Manyanya

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Nyasa

Primary Question

MHE. HUSNA J. SEKIBOKO aliuliza:- Je, upi uwiano wa mwalimu na mwanafunzi nchini?

Supplementary Question 3

MHE. ENG. STELLA M. MANYANYA: Mheshimiwa Spika, kwa mwaka huu Wilaya ya Nyasa imekuwa na matokeo mabaya sana ya kidato cha nne katika yale masuala ya upimaji na changamoto kubwa ni walimu wengi wanahama kuliko ambao wanabakia kwenye maeneo. Je, Serikali ina mpango gani wa kufanya utafiti wa kina kwenye hizi wilaya za vijijini ili kupata mkakati maalum wa kuhakikisha watoto wa maeneo hayo nao wananufaika na elimu ya Tanzania kuliko hali ilivyo sasa? (Makofi)

Name

Zainab Athuman Katimba

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Special Seats

Answer

NAIBU WAZIRI, OFISI YA RAIS, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (MHE. ZAINAB A. KATIMBA): Mheshimiwa Spika, kwanza Ofisi ya Rais, Utumishi imeshatoa mwongozo kwamba mtumishi anapopangiwa kituo cha kazi haruhusiwi kuhama kwenye kituo hicho cha kazi mpaka awe ametimiza angalau miaka mitatu. Kwa hiyo hiyo ni jitihada moja ambayo inafanywa na Serikali kuhakikisha maeneo ya pembezoni hayapati changamoto kubwa ya walimu au watumishi kuhama.

Mheshimiwa Spika, Serikali pia inaendelea kuchukua jitihada ya kuboresha mazingira ya kufundishia na hasa katika maeneo ya pembezoni ili kupunguza ile changamoto ya watumishi kuhama na kwa muktadha wa swali lako yaani walimu kuhama katika maeneo ya pembezoni kwenda kutafuta mazingira bora zaidi ya kufanya kazi. Kwa hiyo Serikali inatambua changamoto ya ukosefu au kuhama kwa watumishi na hasa walimu kutoka katika maeneo ya pembezoni na tayari Serikali inachukua jitihada mbalimbali ili kuhakikisha maeneo hayo hayapati upungufu huo kwa kutengeneza mazingira ambayo watumishi na walimu wataweza kuendelea kubaki kuwafundisha watoto wetu.

Name

Esther Nicholus Matiko

Sex

Female

Party

CHADEMA

Constituent

Special Seats

Primary Question

MHE. HUSNA J. SEKIBOKO aliuliza:- Je, upi uwiano wa mwalimu na mwanafunzi nchini?

Supplementary Question 4

MHE. ESTHER N. MATIKO: Mheshimiwa Spika, kwa kuwa maeneo ya vijijini au pembezoni hali ni mbaya zaidi ambapo unakuta mwalimu mmoja ana uwiano wa wanafunzi 90 mpaka 120 kinyume na Sera ya Elimu ambao inasema wanafunzi 40 kwa mwalimu mmoja na maeneo ya mjini uwiano walau ni mzuri kidogo; na kwa kuwa Serikali ina program ya TEHAMA, je, ni kwa nini sasa isichukue walimu kutoka mijini iwapeleke vijijini maeneo ya pembezoni ili kuweza ku-balance kuhakikisha watoto wote wanapata elimu sawa kwa sababu huku mjini wanaweza wakatumia TEHAMA kuweza kufundisha wanafunzi hawa?

Name

Zainab Athuman Katimba

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Special Seats

Answer

NAIBU WAZIRI, OFISI YA RAIS, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (MHE. ZAINAB A. KATIMBA): Mheshimiwa Spika, kama nilivyotangulia kujibu katika jibu la msingi ni kwamba Serikali inafanya jitihada kuhakikisha inapunguza upungufu wa walimu na inatumia jitihada tofauti tofauti kama alivyotaja Mheshimiwa Mbunge kwamba pia kuna matumizi ya TEHAMA. Tayari tumeshaanza kufanya majaribio katika baadhi ya maeneo Mkoa wa Dodoma kwa hiyo tutaendelea kupanua wigo wa matumizi ya teknolojia kama hizi yaani smart classes.

Mheshimiwa Spika, kwa wakati huu pia tunaendelea kuzikumbusha Mamlaka za Serikali za Mitaa kuweza pia kutumia namna ya kuchukua walimu wale wa kujitolea ambao wanapewa posho kidogo kwa hiyo wanaweza kuwafundisha wanafunzi wetu na kupunguza kwa kweli ukali wa upungufu wa walimu. Pia nimesema tunatumia njia nyingine ya walimu ambao wapo katika mafunzo kwa vitendo (internship).

Mheshimiwa Spika, kwa hiyo nimhakikishie Mheshimiwa Mbunge kwamba Serikali inatambua upungufu na hasa katika maeneo haya ya pembezoni na inachukua hatua hizi mbalimbali. Kwa hiyo nimhakikishie hata katika maeneo yake ya utawala anapowakilisha katika mkoa wake tutaendelea kuwafikia kwa awamu. Ahsante.