Makadirio ya Mapato na Matumizi ya Wizara ya Maliasili na Utalii kwa Mwaka wa Fedha 2024/2025

MHE. DAIMU I. MPAKATE: Mheshimiwa Mwenyekiti, ahsante kwa kunipa nafasi hii na mimi jioni nichangie kuhusiana na ajenda yetu iliyoko Mezani. Kwanza naunga mkono hoja kwa asilimia 100, lakini ninawashukuru sana Wizara hii kwa kuja na utaratibu wa kutengeneza mabomu baridi, kwa ajili ya kufukuzia tembo. Nadhani hii itasaidia angalau kupunguza adha kubwa iliyopo katika maeneo yetu hasa Tunduru Kaskazini na Tunduru Kusini kwa ujumla. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, Tunduru ni moja ya waathirika wa tembo. Pamoja na kuwa na haya mabomu, lakini jitihada hizi zinaweza zikakwama kwa sababu zifuatazo, moja ni, kuna tatizo la askari. Tulipaswa kuwa na vituo vitano, kwa ajili ya kufukuzia hawa Wanyama, lakini tumepata kimoja tu, kipo pale kwenye Kata ya Muhesi na tunahitaji katika tarafa tano, kila tarafa angalau iwe na kituo chake, ili kiweze kusaidia kufukuza hawa tembo. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, pamoja na kuwa na kituo kimoja na cha pili pale Mbesa kina askari nane tu, Wilaya nzima ambayo kwenye jimbo langu ina vijiji 38 vilivyo kwenye kata kumi, ndivyo vinaathirika na wanyama hawa wakali ambao wengine wanatoka Msumbiji, kwa maana ya tembo na wengine wanatoka Mbuga ya Selous. Sasa tukitaka haya mabomu yafanye kazi ni lazima tuongeze askari. mahitaji ya askari ni makubwa kwa sababu, kila kijiji tembo wa Msumbiji wanasumbua upande huu, tembo wa Selous wanasumbua upande mwingine kwa hiyo, wafanyakazi hawa, askari waliokuwepo wanne kwenye Kituo cha Mbesa wanashindwa kwa kweli, ku-meet hizi changamoto ambazo zinatokea, kwa ajili ya wanyama wakali. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, kwenye hili naomba niseme kidogo. Kwenye jitihada hizi tuna TAWA, tuna TANAPA tuna TFS ambao kwetu wanashirikiana kuhakikisha kwamba, hili jambo linaweza kusaidia, lakini kuna malalamiko ambayo naomba Wizara ikayafanyie kazi, hawa askari wote wanafanya kazi ya aina moja, lakini tatizo level zao ni sawa, lakini mishahara inatofautina kulingana na taasisi. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, hili jambo halijakaa vizuri kwa sababu, wote wanafanya kazi ya aina moja, level yao ni moja, wote ni askari, kwa nini watofautiane mishahara? Hii changamoto inaonekana katika maeneo haya, wengine kwa kweli, wanakosa imani, kazi ile ni kubwa na ni nzito, mbaya zaidi na wale mgambo VGS tunaowatumia wanaweza wakakaa miezi miwili mpaka mitatu hawajapata ile posho ambayo wanatakiwa wapewe.

Mheshimiwa Mwenyekiti, tunaomba sana kwenye jambo hili Wizara ilishughulikie wale VGS tunaowatumia pamoja kwamba, ni wachache na ile kazi ni ngumu basi hata zile posho zao wanazolipwa wapewe kwa wakati, ili waone kwamba, wanathaminiwa. Ombi langu kubwa sana ni kuhakikisha kwamba, tunaongezewa askari katika eneo hili, ili madhara ya tembo yapungue. Faida ya mabomu itaonekana kama askari watakuwa ni wengi kwa sababu, watasaidia kuhangaika kwenda sehemu mbalimbali. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, kubwa lingine ni suala la vifaa, mabomu ni machache na usafiri hakuna. Halmashauri nzima tunalo gari moja. Tunaomba sana usafiri, kwa maana ya gari lipatikane, kwa ajili ya kusaidia harakati za hawa askari katika kufukuza hawa tembo. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, jambo lingine ni Wilaya ya Tunduru ina WMA, ziko mbili moja ni Narika na nyingine ni Chingori. Zote ziko katika Jimbo la Tunduru, Kaskazini moja na Kusini moja, na zinapakana na Hifadhi ya TFS na Hifadhi ya Selous. Hizi zote zina changamoto, naomba kabla sijasoma changamoto, Serikali itakavyokuja Waziri aje atuambie Maazimio ya Bunge la Januari ambayo yalitokana na Taarifa ya Mwenyekiti wa Kamati yamefikia wapi?

Mheshimiwa Mwenyekiti, naomba ninukuu:-

(i) “Serikali ihakikishe imerejesha kiasi chote cha fedha kinachostahili kurejeshwa kwenye WMAs kwa mujibu wa Kanuni ili ziweshe katika kuendesha kuratibu shughuli zao za kiuhifadhi kwa ufanisi.”

(ii) “Serikali iandae mpango kazi wa ukusanyaji mapato ambao utatofautisha mapato ya Serikali na yale ya WMAs ili fedha za jumuiya hizi ziende moja kwa moja kwenye account zao.”

(iii) “Serikali ishughulikie kutatua migogoro ya mipaka kati ya maeneo ya hifadhi ya WMAs na hifadhi zingine pamoja na makazi ya watu.”

Mheshimiwa Mwenyekiti, haya ni Maagizo ya Kamati yalitolewa Januari. Nafikiri leo ni Mei, nadhani kuna hatua ambayo mmepiga kuhakikisha haya mambo yanatekelezeka, tusipo tekelezeka WMAs zinaathirika. Zinaathirika kwa sababu, wale wana kazi ya kufanya, wana watumishi, mnaposhindwa kuwapelekea ile fedha maana yake ni wanakwama. Miradi ambayo ilitakiwa itekelezwe kutegemea kwa hizi pesa haiwezi kutekelezeka kwa sababu, pesa inachelewa kupelekwa kwa WMAs, ili kuhakikisha kwamba, wanatekeleza hii miradi iliyokuwepo. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, kuna changamoto ya mipaka kwenye WMAs. WMAs wananchi wamezianzisha wenyewe, mkiona zimenawiri TFS anakuja anataka kumega, ukiona inanawiri hifadhi ya taifa nao wanataka, ya wanyamapori nao wanamega, TANAPA wanakuja wanataka eneo eti. Sasa wote kazi yao ni moja na hizi WMAs zimeanzishwa na wananchi wenyewe, kwa ajili ya kuhifadhi mazingira, sasa ni kwa nini msiwaachie waendelee kuhifadhi kwa sababu, wote lengo letu ni moja? Sasa kila siku mnapokwenda kumega maana yake ni kwamba, changamoto hii haikamiliki kwa hiyo, shughulikieni ile migogoro ya WMAs pamoja na hifadhi zetu, ili muwaachie waendelee kuhifadhi maeneo hayo, ili iweze kufanya kazi. (Makofi)

Mheshimiwa Mwenyekiti, jambo lingine, ninaomba Wizara watusaidie ni Narika wana kiwanja cha kitalu cha uwindaji. Wana mwekezaji amewekeza pale, lakini hailipi Nnarika, TAWA wanapolipwa wanashindwa kuwasaidia watoto wao, nao walipwe, hili jambo halijakaa vizuri. (Makofi)

MWENYEKITI: Naomba uhitimishe Mheshimiwa Daimu Mpakate. Muda wako umeisha.

MHE. DAIMU I. MPAKATE: Mheshimiwa Mwenyekiti, ninaomba sana Serikali, hasa TAWA, wakati wanapolipwa malipo waisaidie na WMA hii ya Narika iweze kupata malipo, ili waweze kutimiza shughuli zao walizojipangia. Ahsante sana, naunga mkono hoja. (Makofi)