Makadirio ya Mapato na Matumizi ya Wizara ya Elimu, Sayansi na Teknolojia kwa Mwaka wa Fedha 2024/2025

MHE. PROF. PATRICK A. NDAKIDEMI: Mheshimiwa Spika, kwanza kabisa nampongeza sana Waziri wa Elimu, Sayansi na Teknolojia, Mheshimiwa Prof. Adolf Mkenda na Naibu wake Mheshimiwa Omari Kipanga na wataalamu wa Wizara kwa kazi nzuri wanazofanya kwenye kutekeleza majukumu yao.

Mheshimiwa Spika, nitachangia kuhusu mkanganyiko uliopo kwenye matumizi ya GPA ya 3.8 katika vyuo vikuu vya Serikali vilivyo chini ya TCU.

Mheshimiwa Spika, kwenye kuajiri walimu wa vyuo vikuu, vigezo vinavyotumika ni vya kutumia GPA za waombaji. Mwongozo uliotolewa na TCU umeelekeza kwamba mtu anayeomba kazi ya kufundisha ni lazima awe na minimum GPA ya 3.5 kwenye degree ya kwanza, na minimum GPA ya 4.0 kwenye degree ya pili.

Mheshimiwa Spika, ninavishukuru vyuo binafsi kwani vinafuata mwongozo huo wa TCU, lakini inasikitisha kuona kwamba kwenye vyuo vya Serikali, kuna utaratibu unaokiuka maelekezo ya TCU na kuwanyima Watanzania haki ya kuajiriwa katika vyuo hivi.

Mheshimiwa Spika, katika vyuo vya Serikali, mtu anayeomba kazi ya kufundisha ni lazima awe na minimum GPA ya 3.8 kwenye degree ya kwanza na minimum GPA ya 4.0 kwenye degree ya pili. Mwongozo wa TCU umepanga, first class 4.4 – 5.0, upper second 3.5 – 4.3, lower second 2.7 – 3.4, na pass 2.0 – 2.6.

Mheshimiwa Spika, hoja yangu hapa ni kwamba hii GPA ya 3.8 inayotumiwa na vyuo vya Serikali imetoka wapi? Kwa grading system ya TCU iliyoko hapo juu, GPA inayoanza na GPA 3.5 ni cut off point ya upper second, ndiyo maana TCU wakaelekeza hiyo itumike.

Mheshimiwa Spika, kwenye hiyo GPA 3.8, hii wameiweka kwa vigezo gani? Kwa nini isiwe GPA 3.6, 3.7 au 3.9. Kwangu mimi naona huu ni ukiritimba na tunawanyima nafasi za ajira vijana wetu wanaotaka kuajiriwa Serikalini.

Mheshimiwa Spika, mtu aliyesoma Chuo Kikuu cha Dar es Salaam, SUA, Mzumbe vyenye walimu wabobevu na miundombinu bora ya ufundishaji na akapata GPA ya 3.5 anaweza akawa na uwezo mkubwa kuliko aliyetoka chuo “x” na “y” aliyepata GPA ya 3.8 chenye uhaba wa walimu.

Mheshimiwa Spika, ninaishauri Serikali ifanye marekebisho na kutumia GPA ya 3.5 kwa vyuo vyote ili kutoa haki sawa za kuajiriwa katika vyuo vikuu vya Serikali na binafsi. Hii itafanya wanaotaka kuhama kutoka vyuo binafsi wakiwa na GPA ya 3.5 hadi 3.7 kwenye degree ya kwanza wapate nafasi za kufundisha. Kwa kufanya hivi, tutaondoa ubaguzi unaojitokeza kwenye vyuo vya Serikali.

Mheshimiwa Spika, baada ya maelezo yangu hapo juu, naunga mkono hoja.