Name

Rehema Juma Migilla

Sex

Female

Party

CCM

Constituent

Ulyankulu

Primary Question

MHE. ATHUMAN A. MAIGE K.n.y MHE. REHEMA J. MIGILLA aliuliza:-

Je, ni sababu zipi zinasababisha wakulima wa tumbaku kukopeshwa pembejeo na kuuza tumbaku kwa Dola badala ya shilingi ya Tanzania?

Name

David Ernest Silinde

Sex

Male

Party

CCM

Constituent

Tunduma

Answer

NAIBU WAZIRI WA KILIMO alijibu:-

Mheshimiwa Spika, ahsante sana. Utaratibu wa wakulima wa tumbaku kukopeshwa pembejeo na kuuza tumbaku kwa Dola za Marekani na kulipwa kwa dola unatokana sababu za msingi zifuatazo:-

(i) Biashara ya tumbaku Kimataifa hufanyika kwa Dola za Kimarekani kuanzia upatikanaji wa pembejeo, ugharamiaji wa uzalishaji hadi uuzaji;

(ii) Uuzaji wa tumbaku kwa Dola za Kimarekani unamlinda mkulima na hasara ambazo zinatokana na mabadiliko ya shilingi na kumhakikishia uimara wa kipato chake;

(iii) Zao la Tumbaku linaendeshwa katika misingi ya kibiashara ya mikataba inayosimamia ubora, madaraja na taratibu zake hadi inapofikishwa katika soko na hupimwa kwa viwango vya Kimataifa; na

(iv) Mfumo huu unaihakikishia nchi upatikanaji wa dola za Kimarekani na usimamizi rahisi wa fedha za mauzo kurudi ndani ya nchi. Mfano, msimu wa Mwaka wa Fedha 2022/2023, wakulima wa tumbaku walilipwa Dola za Kimarekani milioni 286.8 na Taifa letu lilipata Dola za Kimarekani milioni 480 kutokana na kuzalisha na kuuza tani 122.8 za tumbaku nje ya nchi na kuifanya Tanzania kuwa nchi ya pili kwa Afrika katika uzalishaji na mauzo ya tumbaku nje ya nchi.